De ander in zijn kracht zetten is misschien wel het belangrijkste wat Shiatsu therapeut Mieke van den Berg heeft geleerd tijdens de opleiding. “Jouw cliënt is geen patiënt. Je zet iemand in zijn kracht om het zelf te kunnen.”
Stel jezelf eens voor. Wie ben je, en wat doe je in het dagelijks leven?
“Ik ben Mieke, moeder van een samengesteld gezin met drie dochters. Mensen en organisaties in hun kracht zetten, is wat mij drijft. Ik heb eerst lange tijd als organisatieadviseur gewerkt voor het onderwijs en nu werk ik als programmamanager bij een opleidingsbureau. Ik ontwikkel opleidingen voor schoolleiders, schoolbestuurders en ook docenten. Door het onderwijs en de docenten sterker te maken, maken we de leerlingen sterker. Dat is uiteindelijk het doel.”
Waarom heb je gekozen voor Iokai Shiatsu?
“Ik vind de combinatie van met mijn hoofd èn lijf werken fijn. Maar ik wilde even niet meer leraar voor de groep zijn, maar leerling. Het was tijd voor iets nieuws.”
Maar dan had je ook een pilates opleiding kunnen doen. Waarom deze keuze?
“Sinds 2008 bezoek ik zelf regelmatig een shiatsumasseur. Voor mij was dat de ultieme combinatie van met mijn hoofd bezig zijn en mijn lichaam voelen. Mijn masseur nodigde me op een bepaald moment uit voor een seminar op Ameland om verder kennis te maken met shiatsu. Toen werd ik gegrepen om het zelf te doen. Ik ben op zoek gegaan naar een school die paste bij mijn eigen ambities en die qua taalgebruik en wijze van communicatie klikte. Ook vond ik het belangrijk dat er niet alleen vrouwen deelnamen, maar dat de groepen gemengd zouden zijn. Die combinatie vond ik bij de Beroepsopleiding Iokai Shiatsu.”
Hoe heb je de opleiding toen ervaren?
“Ik vond wat ik wilde vinden. Er zijn mannen en vrouwen, mensen waar ik me bij thuis voel. We hadden mooie gesprekken, ook over andere zaken dan alleen shiatsu. De docenten weerspiegelden dit ook mooi: Met je hoofd en met je lijf werken gaan heel goed samen.”
Zit er een groot verschil tussen het eerste en het tweede jaar?
“Zeker! Het eerste jaar was ik erg zoekende. Hoe krijg ik mijn hoofd en lijf bij elkaar? Ik kreeg het niet voor elkaar om echt te voelen. Ik zat hoog in mijn stem, in mijn adem en rende vaak zo hard door, dat ik letterlijk geen emotie meer kon voelen, dat ik een beetje ‘murw’ was. Nu ben ik me veel bewuster van mezelf. Ik ben echt dichter bij mezelf gekomen. Mijn lijf, mijn gevoel is veel sterker geworden. Mijn hara is versterkt en is veel meer een anker geworden. Het tweede jaar is er echt een dimensie toegevoegd. Ik voel ook steeds meer in mijn handen. Dat maakt mij nieuwsgierig naar wat er nog meer te ontdekken valt.”
Hoe ervaar je zelf shiatsu?
“Ik word er heel rustig van als ik mensen behandel. Ik werk enorm op de ademhaling en neem het ritme van de ademhaling van mijn cliënt over. Soms krijg ik van mijn docenten wel te horen dat ik wat sneller moet werken, ha ha. Ik werk erg geconcentreerd en wil niets overhaasten, maar voelen. Mijn sportlessen waren altijd gebaseerd op dansmuziek. Met shiatsu heb ik ook het gevoel van een dans. Je doet het samen. Een behandeling doe je ook samen. Je kunt niet alleen zenden. Het is geen kwestie van boven versus onder, van therapeut of patiënt: het is een samenwerking. Je bent complementair aan elkaar.”
Het begrip Ki, wat betekent dit voor jou?
‘Alles is Ki’, zou Lex, docent aan de opleiding, zeggen. Voor mij is ‘Ki’ iets wat ik voel, maar mijn hoofd kan er nog niet bij. Daar zit de verwondering. Mijn lijf voelt het, mijn hoofd kan er nog geen woorden aan geven. Het begrip ‘Ki’ heeft voor mij wel veel meer verdieping gekregen sinds een seminar met Kazunori Sasaki. Hij legde het als volgt uit: Ki en meridianen zijn een concept. Je moet het niet willen bewijzen. Het is net als met de cijfers 0 en 1. De wetenschap is nog steeds bezig deze begrippen te definiëren, maar dat betekent nog niet dat je niet met 0 en 1 kan werken! Ik vond dat heel bevrijdend: Mijn hoofd hoeft dit niet te snappen, ik hoef er geen woorden aan te geven om er mee te kunnen werken. Ik kan dit accepteren dat het iets is wat ik voel en ervaar en dat ik anderen kan laten voelen.”
Kun je nog iets meer vertellen over het seminar?
“Het was mijn eerste seminar met Sasaki. Ik vond het heel inspirerend. Tijdens het seminar deed hij een oefening die ook over Ki ging. Hij vroeg je om de armen zijwaarts uit te strekken en je duim omhoog te doen. Iemand anders moest je arm dan ombuigen. Wat ook lukte. Vervolgens vroeg hij om niet je duim uit te steken maar je pink. En het lukte niet om de arm te buigen! Een enorme eyeopener voor mij. Ik ben een harde werker en bijt me ergens volledig in vast. Door de oefening ontdekte ik: als ik het anders aan pak, kan het effectiever zijn en met veel minder kracht. Je pink is de lijn van je hart (binnen), de duim is verbonden met je longen (buiten). In contact met buiten is het veel moeilijker om in je kracht te zijn, om voor jezelf te gaan staan. Ik ervaar dat zelf ook. Ik ga dan eerder laveren en kan mezelf verliezen door te veel bezig te zijn met de ander. Dat kost veel kracht en je bereikt niet altijd wat je wilt bereiken.”
Wat wil je anderen mensen meegeven?
“Wat ik ontzettend gaaf vind in de opleiding is dat het tweeledig is. Je komt er zelf ontzettend sterk uit, omdat je veel meer gecenterd bent en je bent in staat een ander in zijn kracht te zetten. Niet te helpen, of voor iemand te zorgen, maar iemand echt in zijn kracht zetten. ‘Het is wat het is, en het zorgt voor zichzelf’, zei Rini altijd in het eerste jaar. Je gaat niet iemand helpen. Jouw cliënt is geen patiënt. Je zet iemand in zijn kracht om het zelf te kunnen. Dit is hetzelfde als bij kinderen: je voedt ze op niet om ze bij je te houden maar om ze in hun kracht te zetten, om ervoor te zorgen dat ze het zelf kunnen doen. In mijn werk heb ik hetzelfde doel: op een gegeven moment moet ik overbodig worden. Met je handen kun je veel bereiken en met name zelfstandigheid. Dat is voor mij het ultieme doel van Iokai Shiatsu!”